آشنایی با جانسی

شهر تاریخی جانسی بین دو رود پاهونج و بِتوا قرار گرفته است. شهری که سمبلی از شجاعت، جرئت و احترام به جایگاه انسانی است. یکی از مقاصد معروف توریستی در استان اوتار پرادش که بازدید از آن یکی از باید‌های گردشگری در هندوستان است. گردش در جانسی شما را با تاریخ غنی و پرمجرای سرزمینی آشنا خواهد که از دوران باستان تا کنون نقش مهمی در حکومت‌های باستانی هندی مانند حکومت قوم چندلا و اورچا داشته و از محل‌های مقاومت در برابر استعمار انگلستان بوده است.

چگونه به جانسی برویم؟

استان اوتار پرادش در سمت شرق پایتخت هندوستان یعنی دهلی قرار گرفته است. در جنوبی‌ترین نقطه‌ی این استان شهر جانسی جای دارد. اوتار پرادش استانی توریستی در هند به شمار می‌رود؛ چرا که شهر زیبای آگرا و شهر مقدس بنارس هم در این استان قرار دارند.

اوتار پرادش در شمال با استان اوتاراخاند و در جنوب با استان مادهیا پرادش همسایه است. استان اوتاراخاند نقطه ورود رود گنگ به هندوستان است که در این کشور رودخانه‌ای مقدس محسوب می‌شود. به همین دلیل دو شهر ریشیکش (مهد یوگای جهان) و شهر مقدس هاریدوار در این استان، از مقاصد دیدنی و جذاب هند هستند. استان مادهیا پرادش زیستگاه ببرهای بنگال بوده و پارک ملی پانا که در نقشه‌ی بالا مشاهده می‌کنید، از جمله زیستگاه‌های حفاظت شده‌ی سلطان جنگل‌های هند است. خاجوراهو با معابد بی‌نظیر بودایی و جِینی دیگر مقصد جذاب در استان مادهیا پرادش است.

جانسی و دیگر شهرهایی که معرفی کردیم و در نقشه بالا با نقاط سبز رنگ مشخص شده‌اند، همه از مقاصدی هستند که در جریان تور هند اسپیلت البرز (از گنگ تا ببر بنگال) به آن‌ها سر می‌زنیم. برنامه‌ای متفاوت از تمام تورهای رایج بازار گردشگری که اکثراً به مثلث دهلی، جی‌پور و آگرا محدود می‌شوند. با تور هند اسپیلت البرز به جذاب‌ترین نقاط هندوستان سر می‌زنیم، سوار بر قایق امواج خروشان گنگ را رام می‌کنیم، پارک ملی پانا را برای یافتن چهل و اندی ببرش می‌گردیم و برنامه‌های جذاب دیگری که می‌توانید درباره‌شان در صحفه‌ی اختصاصی تور هند (از گنگ تا ببر بنگال) مطالعه کنید.

تاریخچه

جانسی در زمان حکومت قوم چندلا به عنوان دژی مستحکم استفاده می‌شد. سلسله‌ی چندلا یکی از حکومت‌های باستانی هندوستان است که معابد عظیم و خیره کننده‌ی خاجوراهو را ساخته‌اند. اتفاقاً یکی از برنامه‌ی تور هند اسپیلت البرز، بازدید از بخش‌های غربی و شرقی معابد خاجوراهو است که در مقالات دیگری به تفصیل در موردشان صحبت کرده‌ایم. در آن زمان‌ها به جانسی «بالوانت ناگار» می‌گفتند.

در قرن ۱۱ میلادی، با سقوط حکومت قوم چندلا، جانسی هم اهیمت خود را از دست داد. جانسی به مدت ۶۰۰ سال ساکت نشست تا دوباره در قرن ۱۷ میلادی تحت فرماندهی یکی از پادشاهان حکومت اورچا به نام راجا بیر سینگ احیا شد. در سال ۱۶۱۳، راجا بیر سینگ دژ جانسی را بر فراز یک تپه‌ی سنگی بنا کرد. به این ترتیب پایه‌های جانسی کنونی گذاشته شد و شهر محصور اولیه، در اطراف این دژ توسعه یافت.

این شهر قدیمی بیشتر اهمیت و شهرت تاریخیش را مدیون ارتباطی است که با رانی لاکشمی دارد. «رانی اهل جانسی» یا «Rani of jhansi» ملکه‌ی جسوری بود که در سال ۱۸۵۷ در مقابل استعمار انگلیسی‌ها ایستادگی کرد. امروزه در هندوستان، رانی را به عنوان یکی از نمادهای ملی مقاومت علیه استعمار انگلیسی‌ها می‌شناسند.

 

داستان زنی که نامش در تاریخ ثبت شد

لاکشمی معروف به رانی جانسی (به معنی ملکه‌ی جانسی) همسر یکی از مهاراجه‌ها یا راجه‌های (حاکم) هند بود. در آن زمان، انگلیسی‌ها هند را اشغال کرده بودند و برای هر منطقه‌ای که راجه‌اش می‌مرد و وارثی نداشت، حاکمی انگلیسی منصوب می‌کردند. همسر رانی یعنی مهاراجه جانسی در سال ۱۸۵۷ در گذشت. او ولیعهدی نداشت برای همین بریتانیایی‌ها تصمیم گرفتند تا حاکمی انگلیسی برای اداره‌ی جانسی منصوب کنند. لاکشمی به شدت با این موضوع مخالفت کرد و اعلام کرد که اگر می‌خواهند حاکمی انگلیسی برای جانسی بفرستند، گماشته‌ی آنان باید از روی جنازه‌ی او رد شود.

سرانجام ارتش انگلستان که مجهز به یک توپ سنگین بود با نیروهای رانی لاکشمی درگیر شد. بانوی جسور داستان ما در لباس نظامی و سوار بر اسب به میدان نبرد آمد و افرادش را که متشکل از زن و مرد بودند، هدایت کرد. ملکه جانسی نهایتاً در جنگ شکست خورد و کشته شد؛ اما نام او برای همیشه به عنوان قهرمان ملی هند در تاریخ این کشور زنده ماند. شورش رانی لاکشمی اولین نبرد هندی‌ها به سمت استقلال بود، برای همین اهمیت تاریخی زیادی دارد. امروزه مجسمه‌ی رانی سوار بر اسب در نقاط مختلف هند دیده می‌شود.

مکان‌های دیدنی

قلعه جانسی

قلعه جانسی در میان شهر و بر فراز تپه‌ای جای گرفته است. در میان دیدنی‌های شهر در سایت Tripadvisor، این قلعه رتبه‌ی نخست را دارد. همانطور که اشاره کردیم، قلعه‌ جانسی در قرن ۱۷ میلادی ساخته شد و در قرن ۱۹ در برابر نیروهای اشغالگر انگلیسی ایستادگی کرد. قلعه ۱۰ دروازه با نام‌های مختلف دارد. در حیاط اصلیش، توپ بزرگی به نام کاراک بیجلی قرار گرفته که از جاذبه‌های دیدنی این قلعه است. بعد از غروب آفتاب در این قلعه مراسمی نور و صدایی (light and sound show) برگزار می‌شود که روایتگر داستان رانی جانسی و اولین نبرد استقلال هند است.

در داخل قلعه موزه‌ای هم وجود دارد. اشیایی از دوران حکومت قوم چندلا شامل سلاح‌ها، البسه، مجسمه‌ها و تصاویری در موزه به چشم می‌خورد. همچنین سلاح‌هایی در این موزه نگهداری می‌شود که توسط رانی لاکشمی استفاده شده بود.

منطقه‌ی اورچا

اورچا شهری تاریخی و جذاب در نزدیکی جانسی است. قدم به آن‌جا که بگذارید، گمان می‌کنید زمان در قرون وسطی ایستاده است. راج محل، جهانگیر محل، معبد جاتاربهوج، معبد رام راجا، معبد لاکشمی و قبرستان حاکمان اورچا از جمله دیدنی‌های این منطقه هستند.