پارک ملی پانا در هند

هند، این کشور پنهاور که بیشتر به قاره می‌ماند، از دیدنی‌های تاریخی، اجتماعی، مذهبی و البته مهم‌تر از همه، طبیعی سرشار است. پارک ملی پانا که در نزدیکی معابد خیره‌کننده‌ی خاجوراهو قرار گرفته، یکی از جاهایی است که قدرت طبیعت را می‌توانید از نزدیک لمس کنید. پارکی که بیست‌ و دومین زیستگاه حفاظت‌ شده‌ی ببرهای هندوستان است و زیبایی‌های طبیعی و حیات وحشش شما را مدهوش و مبهوت خواهد کرد. با ما همراه باشید تا با این پارک جذاب بیشتر آشنا شویم.

داستان ببرهای پانا

ببرهایی که شکار شدند

پارک ملی پانا در سال ۱۹۸۱توسط دولت وقت هندوستان تاسیس و در سال ۱۹۹۴ به پروژه‌ی حمایت‌ و حفظ ببرهای هند پیوست. تا سال ۲۰۰۳ بیش از ۴۰ قلاده ببر در این پارک زندگی می‌کردند؛ ولی ۶ سال بعد به دلیل شکار غیرقانونی (و البته غیرانسانی) تنها دو ببر ماده در پارک باقی مانده بودند. در سال ۲۰۱۲ مقامات پارک گزارش کردند که دو ببر ماده هم احتمالاً شکار شده یا به دلایل دیگر مرده‌اند.

 احیای ببرهای پانا

در سال ۲۰۰۹ سازمان محیط زیست هندوستان تصمیم گرفت تا ببرها را به پارک ملی پانا بازگرداند. در همین راستا دو ببر ماده و دو ببر نر به این منطقه منتقل شدند. جالب است بدانید که یکی از ببرهای نر که این انتقال به مزاقش خوش نیامده بود، راه خانه‌اش را در پی گرفت. باید بدانید که ببرها غریزه‌ا‌ی قوی نسبت به قلمرو و خانه‌ی خود دارند. برای همین انتقال آن‌ها از جایی به جای دیگر کار آسانی نیست. در مورد بسیاری از حیوانات هم همین مسئله صادق است. در کشور خودمان هم بسیار دیده‌ایم که گاهی زیستگاه‌ها و حیات وحش از بین رفته را دیگر نمی‌توان احیا کرد.

خلاصه که ببر نر داستان ما بدون این که کاری به انسان‌ها داشته باشد، از میان مناطق مسکونی عبور کرد تا خود را به خانه برساند. البته در میان راه، مسئولان پارک موفق به ردیابی او شدند و به هر ترتیبی که بود او را به پانا باز گرداندند. بالاخره ببر نر در پانا ماندگار شد، قلمرویی برای خود مشخص کرد و با ببرهای ماده جفت گیری کرد.

تلاش‌ها برای احیای ببرهای پانا نتایج بسیار خوبی داشت و در سال ۲۰۱۶ وجود بیش از ۳۵ قلاده ببر در این پارک تایید شد. اتفاقی خوشایند هم برای طبیعت و هم برای گردشگرانی که حالا می‌توانند از دیدن طبیعت زیبای پارک و ببرهای با ابهتش لذت‌های بسیار ببرند.

حیات وحش

پستانداران

پارک ملی پانا ۵۴۶ کیومتر مربع وسعت و اقلیمی استوایی دارد. به همین دلیل تنوع وسیعی از جانوران و گیاهان در این پارک قابل مشاهده هستند. از جمله پستاندارانی که ممکن است در عبور از پارک ببینید می‌توان به گوزن خالدار (چیتال)، غزال هندی (چینکارا)، گوزن سمبر و خرس‌های تنبل اشاره کرد.

احتمالاً جذاب‌ترین دیدنی حیات وحش پانا برای شما، سلطان جنگل‌های هندوستان، همان ببرهای بنگال باشند که می‌توانید از فاصله‌ای نزدیک ملاقاتشان کنید. پلنگ‌های پانا، سگ‌های وحشی هندی، گرگ‌ها، کفتارها و سیاهگوش‌ها از دیگر شکارچیان این پارک هستند.

بخش‌هایی از پارک که مسطح بوده و پوشش گیاهی انبوهی ندارد، محل گشت و گذار ببرها است. بخش‌های جنگلی و پر درخت پارک هم پر از گوزن سنبر (بزرگ‌ترین گوزن‌های هندوستان)، چیتال‌ها و کل‌های چهارشاخ است. نیل‌گایی‌ها (نیلی‌گاوها) که حیوانات عظیم‌الجثه از تیره‌ی گاویان هستند و همچنین غزال‌های هندی در بیشتر چراگاه‌های پارک پرسه می‌زنند و احتمالاً مشاهده‌شان خواهید کرد.

پرندگان

تا کنون بیش از ۲۰۰ گونه از پرندگان در پارک ملی پانا شناسایی شده‌اند که برخی ساکنان دائمی و برخی هم پرندگانی مهاجر هستند. لک‌لک گردن سفید، غاز سرنواری، سارگپه‌ی جنگلی (نوعی قوش که از زنبورها تغذیه می‌کند)، شاه کرکس، طوطی سرصورتی و مگس‌گیر بهشتی از جمله پرندگان فوق‌العاده زیبا و قابل مشاهده‌ی پارک هستند.

خزندگان

پارک پانا خانه‌ی تعداد زیادی از خزندگان مانند مارهای هندی، پایتون‌ها، کروکودیل‌ها و دیگر خزندگان است که معمولاً در کنار یکی از رودخانه‌های پارک به نام کن (Ken) قابل مشاهده هستند. البته نگران خطرات مواجه با این خزندگان نباشید چون راهنماهای گردش در پارک به خوبی با مناطق پرخطر آشنا هستند.

بهترین زمان بازدید از پانا

همانطور که اشاره کردیم، پارک ملی پانا اقلیمی استوایی دارد. فصل بهار زمان مناسبی برای بازدید از پارک نیست؛ چون گاهی دمای هوا تا ۴۵ درجه‌ی سانتی‌گراد می‌رسد. البته بهترین زمان برای دیدن ببرها بهار است. چون بیشتر ذخایر آب پارک خشک می‌شوند، بیشتر حیوانات و همچنین ببرها همراه با توله‌هایشان برای نوشیدن آب به رودخانه‌ی کِن می‌آیند.

تابستان فصل باران‌های شدید مونسونی و بدترین زمان برای بازدید از پارک است. بیشتر حیوانات و پرندگان برای در امان ماندن از باران به پناهگاه‌های خود می‌روند و عملاً نمی‌توان آن‌ها را دید. زمین پارک هم گل می‌شود و عبور جیپ‌ها، دوچرخه‌ها و حتی فیل‌ها را با مشکل مواجه می‌کند. خلاصه که فکر دیدن پانا در تابستان را از سر خود بیرون کنید.

به طور کلی بهترین زمان برای سفر به هندوستان، پاییز و زمستان است. این گفته برای پارک ملی پانا هم صدق می‌کند. در پاییز و زمستان، پرندگان مهاجر به پارک می‌آیند و آب و هوای ملایم در طول روز، حیوانات را ترغیب به گشت و گذار در پارک می‌کند.

چگونه به پانا برویم؟

بهترین راه برای رسیدن به پارک ملی پانا این است که با تور هند اسپیلت البرز (از گنگ تا ببر بنگال) همراه شوید. توری که با تمام تورهای رایج هند در بازار گردشگری متفاوت است و جلوه‌هایی از کشور هندوستان را به شما نشان می‌دهد که فراموش‌ نشدنی هستند. بازدید از شهرهای مقدس هاریدوار و بنارس، تمرین یوگا در مهد یوگا یعنی ریشیکش، رفتینگ در رود گنگ، دنبال کردن ببرهای بنگال در پانا و تماشای معابد بی‌نظیر خاجوراهو تنها بخشی از جاذبه‌های این تور هستند. توصیه می‌کنیم که حتماً سری به صفحه‌ی اختصاصی تور هند بزنید.