بازار مرزی جلفا
جلفا یکی از شهرهای زیبای استان آذربایجان غربی است. منطقه‌ای ییلاقی که در جنوب رودخانه‌ی ارس و ۱۳۵ کیلومتری شهر تبریز جای گرفته است. جلفا به دلیل شرایط خاص جغرافیایی، هم طبیعت جذابی دارد و هم از نظر اقتصادی مهم است.
جلفا یکی از شهرهای زیبای استان آذربایجان غربی است. منطقه‌ای ییلاقی که در جنوب رودخانه‌ی ارس و ۱۳۵ کیلومتری شهر تبریز جای گرفته است. جلفا به دلیل شرایط خاص جغرافیایی، هم طبیعت جذابی دارد و هم از نظر اقتصادی مهم است. شهرستان جلفا در مرز ایران و نخجوان قرار گرفته و با ارمنستان هم مرز مشترک دارد. این شهرستان به خط آهن سراسری ایران متصل است و یکی از شهرهای عضو منطقه آزاد ارس محسوب می‌شود. با این تفاصیر، برای کسانی که به خرید در سفر علاقه دارند، سر زدن به فروشگاه‌های بازار مرزی جلفا حتماً جذاب خواهد بود.
در جریان تور طبیعت گردی آذربایجان اسپیلت البرز، سری هم به بازار مرزی جلفا خواهیم زد. اگر بخواهیم دقیق بگوییم، در روز اول بعد از آب تنی و آب بازی در آبشارهای آسیاب خرابه و بازدید از کلیسای پرعظمت سنت استپانوس به هتل بر‌می‌گردیم و ناهاری می‌خوریم. بعد از ظهر وقت آزاد داریم تا سری به فروشگاه‌های متعدد جلفا بزنیم. فروشگاه‌هایی که پر از اجناس ترک و خارجی هستند؛ از البسه گرفته تا لوازم آرایشی و اسباب بازی. توصیه می‌کنیم از برنامه‌ی تور طبیعت گردی آذربایجان شرقی بازدید کنید. در مورد سایر دیدنی‌ها و گشتنی‌های آذربایجان شرقی در مقالات وبلاگ به تفصیل صحبت کرده‌ایم.
درباره‌ی جلفا
شهرستا جلفا در ۱۲۰ کیلومتری مرکز استان یعنی تبریز به شکل نوار باریکی در حاشیه‌ی مرزهای شمالی ایران جای گرفته است. جلفا از شمال با ارمنستان و نخجوان همسایه است به همین دلیل از مراکز بازرگانی ایران به حساب می‌آید. زبان محلی شهرستان ترکی آذری است و حدود ۵۵ هزار نفر جمعیت دارد. بیشتر ساکنان شهر، کشاورز و دامپرور هستند و برخی هم در ادارات و مراکز دولتی و خصوصی مشغول به کار اند.
جلفا از چند جهت اهمیت زیادی دارد؛ اول این که نقطه‌ی صفر مرزی است، دوم این که به خط آهن سراسری کشور متصل بوده و در میانِ خطوط ارتباطی با کشورهای آسیای میانه قرار دارد، سوم این که منابع طبیعی بسیاری دارد که هم از لحاظ گردشگری و هم از لحاظ موقعیت‌های مناسب تجاری، صنعتی، کشاورزی و ... مهم هستند. در ضمن جلفا یکی از وسیع‌ترین بخش‌های منطقه‌ی آزاد ارس هم هست که در ادامه توضیح داده‌ایم. در واقع پتانسیل‌های توریستی و تجاری شهر، باعث جذابیت و رونق بازار مرزی جلفا شده است.
قدمت شهرستان جلفا به عنوان منطقه‌ای مسکونی، همانند سایر بخش‌های آذربایجان به هزاران سال پیش باز می‌گردد. اولین نشانه‌های تمدن در این منطقه، آتشکده‌ی کول تپه است که در هادیشهر (از شهرهای نزدیک جلفا) جای گرفته است. گفته می‌شود که قدمت این آتشکده به ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. بیشتر ساکنان جلفا تا دوره‌ی صفویه، ارامنه بودند تا این که شاه عباس صفوی آن‌ها را راهی اصفهان کرد. تا پیش از کوچ به اصفهان، ساکنان جلفا به پرورش کرم ابریشم و حریر بافی مشهور بودند و چون جلفا در مسیر راه ابریشم قرار داشت، کارشان پر رونق و بسیار درآمدزا بود.
اهمیت بازرگانی جلفا به سال‌ها پیش باز می‌گردد. تا قبل از فروپاشی شوروی سابق (در سال‌های دفاع مقدس) گمرک جلفا از فعال‌ترین مناطق تجاری، به ویژه در مقوله‌ی واردات بود. آن زمان‌ها روزانه ۱۵۰۰ تن کالا از طریق گمرک جلفا وارد ایران می‌شد و ۱۰۰۰ کامیون به صورت روزانه کالاهای وارداتی را به جای جای ایران می‌بردند. با فروپاشی شوروی و مسدود شدن خطوط ارتباطی ایران و مسکو، وضعیت اقتصادی و تجاری جلفا و مناطق اطراف به شدت افت کرد. تا این که وضعیت تجارت با کشورهای همسایه بهبود و منطقه‌ی آزاد ارس شکل گرفت. بازار مرزی جلفا در واقع زاده‌ی شکل گیری مناسبات تجاری جدید ایران با همسایگان شمال غربی کشور است.
منطقه آزاد ارس
مناطق آزاد تجاری به جهت شتاب دهی به توسعه تجارت در مناطق مرزی ایران تاسیس شده‌اند. در این بین بعد از منطقه آزاد کیش، منطقه آزاد ارس دومین منطقه آزاد کشور از لحاظ توسعه و سرعت رشد محسوب می‌شود. منطقه آزاد ارس از ۷ بخش مجزا تشکیل شده که در نقشه‌ی بالا مشاهده می‌کنید. جلفا هم به عنوان مرکز این منطقه برگزیده شده است. امکاناتی مانند معافیت از مالیات، اتصال به راه آهن سراسری، معافیت از عوارض گمرکی، تاکسی هوایی، فعالیت ۲۲ شرکت خارجی و بسیاری از موارد دیگر باعث رشد اقتصادی و رونق بازار مرزی جلفا شده است.
بازار مرزی جلفا
توسعه‌ی مراکز خرید در اقصی نقاط کشور، افت واردات کالا به ویژه از کشورهای اروپایی و همچنین نوسانات ارزی باعث رکود بازار جلفا شده است. به همین خاطر شاید سفر به جلفا صرفاً برای خرید، چندان هم جذاب نباشد. اما اگر به قصد گشت و گذار و بازدید از جاذبه‌های جلفا به آن جا بروید، دیدن بازار مرزی جالب جلفا یا یکی دوتا از مراکز خرید مجهزش به یک بار می‌ارزد.
بازار روس‌ها همانی است که به بازار مرزی جلفا شهرت دارد. این بازار در مرکز شهر و نزدیک مرز جمهوری خودمختار نخجوان (پل چوبی) قرار دارد. بازار روس‌ها از سال ۱۳۷۳ کار خودش را به شکل رسمی آغاز کرد و یکی از شلوغ‌ترین مراکز خرید در جلفا به حساب می‌آید.
علت نامگذاری بازار روس‌ها این است که در زمان فروپاشی شوروی سابق، کالاهای روسی به شکل کانکسی به جلفا آورده می‌شد و به فروش می‌رسید. با بازسازی و جمع آوری کانکس‌ها، کالاهای روسی کمتر شد و امروزه کالاهای چینی و ترک رواج بیشتری در این بازار دارند. اجناس فروخته شده در بازار روس‌ها متنوع بوده و شامل مواردی مانند لوازم آرایشی، اسباب‌بازی، پوشاک، کفش و ابزارآلات می‌شود.
علاوه بر بازار مرزی جلفا مراکز خرید شیک و مجهزی در این شهر ساخته شده‌اند که باید به آن‌ها هم اشاره‌ای داشته باشیم. یکی از اولین مراکز خرید بزرگ جلفا، مجتمع تجاری بین المللی ستارخان است که ۲۴ هزار متر مربع مساحت و سه طبقه دارد.
مجتمع تجاری مشاهیر آذربایجان یک از مراکز تجاری مجلل جلفا است که در فاصله‌ی ۵ کیلومتری شهر واقع شده است. مجتمع مشاهیر علاوه بر ساختمان زیبا، وسعت زیاد و فروشگاه‌های متعدد، یک بخش فرهنگی هم دارد که شامل کتابخانه، ۵۰ مجسمه از مشاهیر آذربایجان و ۲۰۰ تابلو از جاذبه‌های دیدنی استان است.
